Bronnen: waar had ik dat ook alweer gevonden?

Van onze gastblogger Schelly Talalay Dardashti, genealogie expert bij MyHeritage

Hoe goed is uw geheugen? Vele jaren geleden, toen ik nog maar net was begonnen met genealogie, geloofde ik serieus dat ik me altijd zou herinneren waar ik elk stukje informatie had gevonden. Een tijdlang was ik ook daadwerkelijk in staat om dat te doen.

Echter, na verloop van tijd, toen de namen in mijn stamboom talrijker waren en mijn hersencellen minder en minder, realiseerde ik me eindelijk dat alles onthouden een onmogelijke opgave is. Soms krabbelde ik de informatie die ik nodig had op stukje papier. Maar we weten allemaal wat er gebeurt met talloze papieren ergens in een doos…

Uiteindelijk moest ik stoppen met nieuw onderzoek, om terug te gaan – bijna tot aan het begin van mijn zoektocht – om de ontstane leemtes op te vullen.

Gelukkig kon ik nog enkele notities vinden met waardevolle informatie: niet al te nette krabbels gemaakt tijdens mijn diverse archief- en bibliotheekbezoeken. Soms had ik die notities weer op een groter vel papier geplakt. Toen ik begon te werken met een softwareprogramma, heb ik ook digitale notities opgeslagen. Maar helaas was ik niet altijd systematisch…

Het was niet gemakkelijk om aan mezelf toe te geven dat ik het enigszins had verknald bij de documentatie van mijn bronnen. En het was een zeer lang proces, om al mijn vorige stappen te reconstrueren die naar mijn gegevens hadden geleid. Maar nu het goede nieuws: sinds die traumatische dagen adviseer ik alle beginnende genealogen en familiehistorici met klem om elk stukje informatie die ze vinden, goed te documenteren. En dit advies geef ik vaak, luid en duidelijk.

Sommige mensen antwoorden heel onschuldig dat ze zéker weten dat ze alles ‘gewoon’ onthouden. Zoveel personen hebben ze nu namelijk nog niet in hun stamboom.. Anderen vragen me waarom dit überhaupt belangrijk is: “We hebben alleen de naam nodig, toch?”

Ik heb alles gehoord, alles gezien.

Vroeg of laat zal elke genealoog die zijn bronnen niet zorgvuldig heeft geciteerd, naar een naam of historisch feit kijken en zich afvragen: ‘goh, waar komt dat nou ookalweer vandaan?’ Het maakt niet uit of de informatie afkomstig is uit een familie-interview, een volkstelling, een testament, van pagina 865 in een boek uit een Europees archief of van een fragment gehoord op televisie.

‘Bron, bron, bron’ moet de mantra zijn van elke genealoog. En dan bedoel ik niet kleine, voor anderen onleesbare papiertjes…

Geloof mij maar: vroeg of laat zult u vergeten waar al uw gegevens vandaan komen. Dan kijkt u ernaar, krabt zichzelf over het hoofd en mompelt: ‘Misschien had ik toch ergens de bron moeten noteren..’

Vooral als u net bent begonnen met genealogie, neem mijn advies ter harte: begin meteen met het nauwkeurig citeren van uw bronnen. U doet er uzelf een groot plezier mee.

Om het gemakkelijker te maken, heeft MyHeritage een plek gecreëerd om zulke essentiële informatie op te slaan in de profielpagina’s. Klik op het profiel van een persoon in uw stamboom:

Vervolgens ziet u onderaan de pagina ‘bronvermeldingen’. Hier geeft u de bron aan: bijvoorbeeld een interview, een boek, een document of een website.

Is alles eenmaal online opgeslagen, dan heeft u de zekerheid dat ook toekomstige generaties toegang hebben tot deze bronnen. Een ander pluspunt: de online bronnen dienen altijd als back-up in het geval dat uw computer crasht of andere problemen geeft.

Heeft u soortgelijke ervaringen? Gegevens waarvan u de bron niet meer weet? Kunt u de stappen reconstrueren die naar de oorspronkelijke informatie hebben geleid? Is dit gelukt? Hoe gaat u om met bronvermeldingen?