Familie gescheiden tijdens de Holocaust vindt elkaar met MyHeritage DNA-test
- Door MyHeritageNL
De afschuwelijke gebeurtenissen van de Holocaust hebben talloze gezinnen verscheurd, van wie velen nooit herenigd zijn. Een van deze families was die van Gedalya en Miriam Sura Ehrenberg, een vader en dochter die tijdens de oorlog gescheiden waren en de rest van hun leven probeerden elkaar te vinden. Tragisch genoeg zijn ze er tijdens hun leven niet in geslaagd.
Maar dankzij MyHeritage DNA hield het verhaal daar niet op.
Tachtig jaar nadat Gedalya voor het laatst afscheid nam van zijn dochter, hebben hun nakomelingen elkaar eindelijk gevonden. Op 15 januari is dit verhaal gepubliceerd in de Jerusalem Post.
‘Houd mijn dochter veilig voor mij’
Voor de oorlog woonden Gedalya en zijn gezin in het kleine Poolse stadje Zakrzówek. Gedalya voelde het gevaar dat zou komen en nam zijn dochtertje, pas drie jaar oud, mee naar Aleksander Paprota – een Poolse heiden die hij kende. Gedalya overhandigde zijn dochter en een grote som geld aan Aleksander en vroeg hem haar voor hem veilig te houden. Hij beloofde haar na de oorlog terug te komen als hij het overleefde.
Toen vielen de nazi’s binnen en werden Gedalya en zijn familie naar de concentratiekampen gestuurd. Zijn vrouw en drie andere kinderen kwamen om in Auschwitz, en hij verloor twee van zijn broers. Het enige dat overbleef van zijn familie was zijn andere broer, Abraham, die naast hem in Dachau overleefde… en de hoop dat Aleksander op de een of andere manier, in alle waanzin, zijn belofte had nagekomen en Miriam Sura in veiligheid had gehouden.
Nadat Gedalya was bevrijd, keerde hij terug naar zijn geboorteplaats om Aleksander en Miriam Sura te zoeken. Tot zijn ontzetting was Miriam Sura nergens te bekennen. Aleksander, die bang was dat de geruchten in het stadje de waarheid over de identiteit van Miriam Sura zouden onthullen, had haar met een vrouwelijke handelaar naar Warschau gestuurd – en daar waren haar sporen verdwenen.
Tot zijn sterfdag
Gedalya en zijn broer Abraham emigreerden naar de Verenigde Staten en begonnen daar een nieuw leven op te bouwen – maar Gedalya liet zijn zoektocht naar Miriam Sura nooit los. Hij reisde regelmatig terug naar Polen en zocht heinde en verre, reed in de treinen en sprak met vreemden om aanwijzingen te verzamelen over het lot van zijn dochter. Hij hertrouwde, maar zijn tweede vrouw kon geen kinderen baren vanwege de verschrikkingen die de nazi’s haar hadden aangedaan.
Ondertussen in Polen
De details van wat er gebeurde nadat Miriam Sura naar Warschau was gestuurd, zijn vaag, maar wat de familie heeft kunnen samenstellen, gaat als volgt: op het Łuków-station op weg naar Warschau stapten Duitse soldaten in de trein en de vrouw die Miriam vergezelde Sura werd doodsbang om betrapt te worden op het helpen van een Joods kind. Ze krabbelde een briefje met de tekst: ‘Mijn naam is Marysia Dobrzynska en ik ben ongedoopt’, hing het om de nek van het meisje en liet haar aan haar lot over. “Ongedoopt” was de code voor “Joods”; de vrouw hoopte dat de hint gemakkelijk zou worden begrepen door een Poolse katholiek, maar voorbij zou gaan aan een seculiere Duitser.
Het verhaal gaat dat een Duitse officier Miriam Sura vond en een pistool op haar hoofd richtte, maar toen Miriam Sura opstond en haar armen om zijn nek sloeg, kreeg de soldaat medelijden met haar. Hij droeg haar over aan de stationwachter, die haar overbracht naar een plaatselijk kerkweeshuis. Ze werd gedoopt en omgedoopt tot Wanda Maria. Een maand later werd ze geadopteerd door een echtpaar genaamd Jan en Kazimiera Alejnik.
Wanda had geen herinnering aan deze gebeurtenissen en de jeugd die ze zich herinnerde was een gelukkige. Helaas stierven Jan en Kazimiera binnen een paar maanden na elkaar toen Wanda 12 was, maar Wanda ging bij een tante wonen en groeide op in de omhelzing van haar liefdevolle, hechte nieuwe familie.
Wanda trouwde en stichtte een eigen gezin in de stad Poznan. Hoewel ze blij was met haar nieuwe gezin, vroeg ze zich altijd af wat ze in haar vroege jeugd had gemist. Gezien de omstandigheden vermoedde ze dat haar achtergrond joods was, maar verder niets had. Ze huurde zelfs enkele privédetectives in en probeerde naar aanwijzingen over haar afkomst te zoeken. Maar in 2012 stierf ze zonder ooit de waarheid te leren kennen.
Een MyHeritage DNA test brengt antwoorden
Wanda’s dochter Ewa groeide op met de wetenschap dat haar moeder weinig wist over haar achtergrond, en voelde zich als volwassene aangetrokken tot de Joodse gemeenschap in Poznan. Ze reisde zelfs een paar weken naar Israël en bestudeerde het jodendom. Hoewel het verhaal van haar moeder genoeg was voor de Joodse gemeenschap in Poznan om haar te omhelzen, wilde ze meer weten en besloot ze een DNA-test te doen om te zien of het iets kon onthullen over het verleden van haar moeder.
En dat deed het. Toen Ewa’s resultaten binnenkwamen, dook er een DNA-match op met ene Morris Ehrenberg uit New Jersey.
Morris ‘vader, Isak, was Gedalya’s neef – in feite was het Gedalya geweest die Isak aan zijn tweede vrouw, Regina, had voorgesteld. Ewa nam contact op met Morris en hoorde dat haar oom Abraham een zoon had, Moshe – haar eigen neef – die opgroeide in de Verenigde Staten en momenteel in Israël woont.
“Het was alsof een enorm gat in ons hart begon te genezen”, vertelde Joanna Pacek, Ewa’s 30-jarige dochter, aan The Jerusalem Post. “Plots konden we de aanwijzingen van ons verleden met elkaar verbinden.”
Ewa en haar broer Piotr zijn van plan om naar Israël te reizen als de pandemie voorbij is om hun lang verloren gewaande neef te ontmoeten.
We zijn er zeker van dat zowel Gedalya als Miriam Sura / Wanda erg trots zouden zijn.
Wie weet welke fantastische verhalen u zou kunnen ontdekken in uw MyHeritage DNA-resultaten? Bestel vandaag nog uw eigen kit.