Amelia Earhart: Amerikaanse luchtvaartpionier
Amerikaanse luchtvaartpionier Amelia Earhart (24 juli 1897 – vermist sinds 2 juli 1937) verdween op mysterieuze wijze boven de centrale Stille Oceaan nabij Howland Island.
Amelia Earhart had zowel Duitse als Engelse voorouders. Haar vader, Samuel “Edwin” Earhart, werkte als advocaat voor de Rock Island Railroad. Haar moeder, Amy Otis, stamde uit een vooraanstaande New England-familie met diepe koloniale wortels. Amelia’s grootvader van moederszijde, Alfred Otis, was een gerespecteerde rechter en bankpresident. Ondanks deze bevoorrechte achtergrond was haar thuissituatie instabiel. Haar vader kampte met alcoholproblemen en wisselend werk, waardoor het gezin vaak moest verhuizen.
Amelia Earhart, 7 jaar oud, met haar moeder Amy en zusje Muriel in de Kansas State Census van 1905. Bron: MyHeritage
Al op jonge leeftijd was Amelia nieuwsgierig, zelfstandig en dol op avontuur. Ze bouwde een geïmproviseerde achtbaan in de achtertuin en hield een plakboek bij met artikelen over vrouwen die succes boekten in wetenschap en recht. Toen ze in 1908 op de Iowa State Fair voor het eerst een vliegtuig zag, was ze nog niet onder de indruk.
In 1917 bezocht ze haar zus Muriel in Toronto en besloot daar te blijven. Ze wilde haar steentje bijdragen aan de oorlog en ging als verpleegster-assistente werken in het Spadina Military Hospital, waar ze gewonde soldaten verzorgde. Toronto stond toen bekend als “de ongekroonde luchtvaarthoofdstad van het Britse Rijk”, en Amelia kwam in aanraking met piloten en de pioniersgeest van de luchtvaart. Die ervaring wekte haar interesse voor vliegen: “De interesse die in Toronto bij mij werd gewekt, leidde ertoe dat ik alle vliegshows in de buurt bezocht,” vertelde ze later.
In 1920 maakte ze in Californië haar eerste korte vlucht in een tweedekker en wist meteen dat ze piloot wilde worden.
Amelia in de Amerikaanse volkstelling van 1930. Haar beroep: ‘Flyer-Writer’ in de luchtvaart/media-industrie (klik om te vergroten).
Om haar vlieglessen te betalen, werkte Amelia als telefoniste en fotograaf. Haar instructeur was Anita “Neta” Snook, die haar lesgaf in een Curtiss Jenny op Kinner Field in Los Angeles. In 1921 vloog Amelia voor het eerst solo, en later dat jaar kocht ze haar eerste vliegtuig: een Kinner Airster. In 1922, nog vóór ze haar vliegbrevet behaalde, verbrak ze het vrouwenhoogterecord met een vlucht boven 4.300 meter. In 1923 werd ze de 16e vrouw ter wereld met een officieel vliegbrevet van de Fédération Aéronautique Internationale.
Bekijk hieronder een LiveMemory™-animatie van een foto van Amelia op 14 juli 1928, voor haar vliegtuig Friendship in Newfoundland:
In 1928 werd ze de eerste vrouw die als passagier de Atlantische Oceaan overstak per vliegtuig. In 1932 werd ze de eerste vrouw die deze oversteek solo uitvoerde. Ze kreeg datzelfde jaar het Distinguished Flying Cross en de Gouden Medaille van de National Geographic Society.
Amelia’s eerste trans-Atlantische vlucht breed uitgemeten in de krant, 18 juni 1928 (klik om te vergroten)
In juli 1937 probeerde Amelia de wereld rond te vliegen met haar navigator Fred Noonan in een Lockheed Electra. Na het laatste radiocontact boven de Stille Oceaan verdween het toestel spoorloos. De Amerikaanse overheid zette een grootschalige zoekactie op touw met tientallen vliegtuigen en schepen, maar vond geen spoor. Op 5 januari 1939 werd ze officieel doodverklaard.
Bericht in de Spartanburg Weekly Herald van 20 juli 1937 over de zoektocht naar Amelia. Bron: OldNews.com
Er doen nog altijd allerlei complottheorieën de ronde over haar verdwijning. Sommigen geloven dat het om een spionagemissie ging in opdracht van president Roosevelt. Anderen denken dat ze is neergeschoten of gevangengenomen door de Japanners. Er bestaat zelfs een theorie dat ze overleefde en een nieuw leven begon onder een andere identiteit. De meeste onderzoekers vermoeden dat het vliegtuig een noodlanding maakte en dat Amelia en Fred kort daarna omkwamen.
Meer dan 75 jaar later blijft het mysterie voortleven maar in juli 2025 lijkt een doorbraak nabij. Onderzoekers van het Archaeological Legacy Institute en Purdue University hebben een expeditie aangekondigd naar Nikumaroro-eiland in Kiribati. Satellietbeelden uit 2015 tonen wat mogelijk een deel van Earharts Lockheed Electra 10E is, half begraven in het zand. De expeditie, gepland voor november, hoopt dit spoor verder te onderzoeken en eindelijk bewijs te vinden over haar lot.
Amelia had zelf geen kinderen, maar haar jongere zus Muriel – haar vertrouweling en levenslange supporter – zette de familie voort. Muriel en haar echtgenoot Henry Morrissey kregen twee kinderen: David (overleden in 1978) en Amy Morrissey Kleppner, een gerespecteerde onderwijzeres en gemeenschapsleider. Vandaag de dag wonen Muriels kleinkinderen verspreid over de VS, onder meer in Californië, Massachusetts en Vermont. Muriel zelf wijdde haar leven aan het in ere houden van Amelia’s nalatenschap. Ze gaf lezingen, weerlegde valse geruchten en schreef een biografie getiteld Amelia, My Courageous Sister.
Dankzij haar familie, musea, beurzen, en luchthavens die haar naam dragen, blijft Amelia Earhart een symbool van moed en doorzettingsvermogen en een inspiratiebron voor generaties vrouwen wereldwijd.
