Emancipatie der slaven te Suriname en de Nederlandse Antillen

Emancipatie der slaven te Suriname en de Nederlandse Antillen

Op 1 juli 1863 was de afschaffing van de slavernij in Suriname en de voormalige Nederlandse Antillen een feit.

Ter inluiding van de emancipatie werd 151 jaar geleden om 06:00 uur vanuit Fort Zeelandia, Paramaribo 21 kanonsschoten gelost.

Fort Zeelandia anno 1839 - bron: Geheugenvannederland

Fort Zeelandia anno 1839 - bron: Geheugenvannederland



De slavenbevolking was in een jubelstemming, er werden kerkdiensten en feesten gehouden door het hele land. Het zou echter nog 10 jaar duren voordat men voorgoed van de slavernij verlost was. Deze overgangsperiode wordt de periode van Staatstoezicht genoemd.

Bij de 100 jarige herdenking van de emancipatie in 1963 werden in Suriname vier van de oudste bewoners tot ereburgers benoemd. Allen waren in 1963 reeds de 100 jaar gepasseerd en hadden de slavernij, maar ook de afschaffing aan den levende lijven ondervonden, hetzij als spelend kind. De nieuwe ereburgers waren: Adolfina Zorg (100 jr), Floortje Balinge geboren Blufpand (100 jr), Paulina (Polina) Mattes geboren Berenos (105 jr) en de Indiaanse Piepie (107 jr) uit Corneliskondre.

Paulina Mattes geboren Berenos ontvangt op haar 100e verjaardag de felicitaties van gouverneur van Tilburg. Bron: Amigoe di Curaçao 03-10-1958, dageditie

Paulina Mattes geboren Berenos ontvangt op haar 100e verjaardag de felicitaties van gouverneur van Tilburg. Bron: Amigoe di Curaçao 03-10-1958, dageditie


Paulina Berenos is als slavin geboren op 25 September 1858 en vermoedelijk onder de naam Helena van Kallen terug te vinden in de emancipatieregisters van plantage Wolffs Capoerica, welke eigendom was van de gebroeders Reijns. Paulina is 4 jaar na de emancipatiedag in Suriname overleden op 109 jarige leeftijd. Zij was het grootste gedeelte van haar leven, de weduwe van de heer Hugo Nicolaas Maximiliaan Mattes, in leven belastingambtenaar (‘kommies der belastingen’). De heer Mattes overleed op 16 Oktober 1905 op 57 jarige. Zij waren gehuwd in 1888 in district Beneden Para en hadden samen drie kinderen.

De ereburgers kregen uit handen van de toenmalige president Johan Adolf Pengel en zijn vrouw een feestpakket. Nu zult u zich misschien afvragen wat er in het pakket zat? Onderstaande dankbetuiging van kroongetuige mevrouw Balinge geboren Blufpand geeft u een indruk van de inhoud.

Dankbetuiging van ereburgeres Floortje Balinge-Blufpand. Bron: Nieuws- en advertentieblad Suriname, 02-07-1963, dageditie via kranten.kb.nl

Dankbetuiging van ereburgeres Floortje Balinge-Blufpand. Bron: Nieuws- en advertentieblad Suriname, 02-07-1963, dageditie via kranten.kb.nl

De herdenking en afschaffing van de slavernij wordt jaarlijks groots gevierd in de grote Nederlandse steden. Het Keti Kotifestival wordt o.a. gehouden in het Oosterpark te Amsterdam.