Henry van de Velde (1863-1957)

Henry Clemens van de Velde werd geboren in Antwerpen op 3 april 1863. Hij was een talentvolle architect en ontwerper. Hij studeerde aan de kunstacademie in Antwerpen.

In zijn jonge jaren was hij lid van de vrijzinnige kunstenaarsgroep ‘Les XX’ die ook tot hun leden konden rekenen: Jan Toorop en Auguste Rodin.

Van de Velde’s werken zijn geïnspireerd door de Engelse arts en crafts beweging, die min of meer tegen massaproductie was. Alles wat in hun ogen klakkeloos gekopieerd werd en overgenomen verloor deed tekort aan inzicht in het proces van totstandkoming, handarbeid, originaliteit, eigenheid.

Door de arts en crafts beweging werd ook Van de Velde geïnspireerd om een eigen nieuwe manier (Art Noveau) te ontwikkelen met meer diepgang en bezieling, anders dan de klassieke ontwerpen van zijn voorgangers.

Van der Velde heeft een aardige staat van dienst opgebouwd. In 1895 nam hij het interieurdesign van het Franse handelshuis L’ Art Nouveau van Samuel Bing voor zijn rekening. Daarnaast werd zijn werk tentoongesteld op de wereldtentoonstelling (Exposition Universelle) in Parijs in 1900. In Duitsland nam hij het interieur van het moderne kunstmuseum Folkwang te Essen voor zijn rekening.

Ook is de naam van de Belgische Henry van de Velde gekoppeld aan het huis waar filosoof Frederik Nietzsche is overleden op 25 augustus 1900 in Weimar, Duitsland. Zijn zuster Elisabeth verzorgde Nietzsche tot aan zijn dood en huurde Van de Velde in om de begane grond van het huis een nieuwe uitstraling te geven. Hij pakte werkelijk alles aan; van het deurbeslag tot het behang, van de lampen tot de gordijnen en van de meubels tot het plafond alles werd opnieuw ontworpen en gemaakt.

Vandaag de dag dient het huis als archief / museum en staat het op de werelderfgoedlijst van UNESCO.

In Nederland heeft Van de Velde onder andere het Kröller-Müller Museum te Otterlo, Gelderland ontworpen. Het Kröller-Müller is een museum voor de moderne kunst dat jaarlijks ongeveer een kwart miljoen mensen uit binnen- en buitenland trekt.

De universiteitsbibliotheek van Gent, de Boekentoren genaamd, is tevens ontworpen door Van de Velde. Deze opdracht (niet zijn laatste overigens) nam hij in 1933 op zijn zeventigste jaar aan!