Misschien/waarschijnlijk werd er tijdens die slaaponderbreking ook voor gezorgd, dat de kachel of fornuis bleef branden, vooral in de winter.
De bijzondere slaappatronen van onze voorouders
Hoeveel weet u over het leven van uw voorouders?
Vaak kennen we hun namen en, als we geluk hebben, data, beroepen en verhalen van onze verre voorouders. Toch houden we veel vragen. Over sommige fundamentele dagelijkse activiteiten van onze voorouders weten we weinig tot niets. Neem nu slapen. We kunnen aannemen dat de slaapgewoonten van onze grootouders vergelijkbaar waren met die van ons. Maar hoe zat het met de grootouders en overgrootouders van onze grootouders?
Onze voorouders sliepen heel anders dan wij tegenwoordig. Uit onderzoek blijkt dat het in het begin van de twintigste eeuw minder gebruikelijk was om de hele nacht door te slapen. De meeste mensen sliepen twee keer.
Roger Ekirch, hoogleraar geschiedenis aan Virginia Tech, ontdekte als eerste dat mensen vroeger de nacht in twee grote intervallen doorbrachten. Hij ontdekte tijdens zijn onderzoek dat de mensen gedurende 12 uur eerst 3 tot 4 uur sliepen, vervolgens een paar uur wakker waren en daarna weer tot de ochtend gingen slapen. Hij baseert zijn onderzoek onder meer op de literatuur, gerechtelijke documenten en persoonlijke papieren. Hij concludeerde dat dit het aanvaarde slaappatroon bleef tot begin 1900. “Het is niet alleen het aantal verwijzingen, maar ook de manier waarop iedereen ernaar verwijst: alsof het algemeen bekend was”, aldus Ekirch.
Onder de vele voorbeelden waarmee hij zijn theorie onderbouwt, noemt hij The Canterbury Tales van de Engelse schrijver Geoffrey Chaucer. Daarin maakt één van de personages een eerste en tweede slaap door. Een ander voorbeeld is een Engelse arts die beschreef dat de tijd tussen de “eerste slaap” en “tweede slaap” ideaal was voor studie en contemplatie. De mensen waren zeer godsdienstig, dus de wakkere periode werd vaak gebruikt voor gebed, beschouwingen en gesprekken met het gezin. Religieuze handboeken bevatten speciale gebeden voor deze nachtwake.
Als dat vroeger zo gebruikelijk was, waarom slapen we dan nu niet meer in twee perioden? Wanneer is het veranderd? Ekirch is van mening dat deze gewoonte kort na het begin van de twintigste eeuw verdween met de uitvinding van straatverlichting en later met de komst van elektrische verlichting in de huizen. Toen er meer straatverlichting kwam, werden de nachten minder gevaarlijk en waren de straten ’s nachts niet langer grotendeels met ongure types gevuld. Mensen begonnen de avond te gebruiken voor werk en sociale contacten, waardoor het hele idee van twee keer slapen verdween.
Welke verrassende zaken heeft u ontdekt over de manier waarop uw voorouders leefden? Deel uw verhalen hieronder.
Antoon Michiel Luciaan De Meester zv Alfons zv Alexander
oktober 16, 2015
De indeling in de kloosterorden hier in Europa kende ook zo een indeling. Het hield ook verband met het leven van gebed. Priemen, terts, sext, noon, of ad matutinam, ad vesperam. Dit was gebaseerd op de hebreeuwse (joodse) en later romeinse tijdindeling. Ik heb ook ondervonden dat, met het ouder worden, ik rond drie a vier uur in de morgen, enkele uren, heel actief en nuttig studiewerk kan verrichten . Vokgens mij is de lange slaap een gevolg van de industrële ontwikkeling en het nieuwe ‘slavendom’ dat ermee gepaard gaat, onderworpen aan de nieuwe wetten van de technische maatschappij. Veel mensen hebben ook behoefte aan een middagdutje en dat is niet zo uitzonderlijk als menselijke Onderzoek zou dan ook eens interessante gegevens kunnen opleveren over de geestelijke gezondheid van ons mensen. Dieren hebben trouwens ook korte slaapjes en de ‘nachtdieren’ zijn daar geen uitzondering op (predatoren alleen al om de hitte van de dag te vermijden bij de jacht).