De Academie voor Genealogie: ‘Familiegeschiedenis is populair, meer educatie is nodig’

Kent u de Academie voor Genealogie al? De Academie is een stichting, die sinds januari 2020 actief is. Het belangrijkste doel van dit initiatief is het verbeteren van educatiemogelijkheden voor genealogen in Nederland. In dit gastblog stellen de mensen achter de Academie zich voor.

Wie zijn de initiatiefnemers? Wat is jullie achtergrond?

‘We zijn met z’n drieën gestart: Wendy Geerts (op de foto bovenaan in het midden), Peter de Bruin (op de foto rechts) en John Boeren (op de foto links). Alledrie zijn we al vele jaren actief in de genealogische wereld. Niet alleen met ons eigen onderzoek, maar ook op bestuurlijk terrein. Wendy organiseerde diverse activiteiten in het Brabantse land, Peter was voorzitter van het hoofdbestuur van de Nederlandse Genealogische Vereniging en John heeft al enkele jaren zijn eigen bedrijf Antecedentia.’

Hoe is het idee voor de Academie ontstaan?

‘Het was – toevallig of niet – bij MyHeritage LIVE 2019 in Amsterdam dat we elkaar troffen. We spraken over hoe jammer het is dat enerzijds familiegeschiedenis in Nederland enorm populair is maar anderzijds goede educatie vaak ontbreekt. Beginners weten nog wel een cursus te vinden, bij bibliotheken en archiefdiensten of bij genealogische en historische verenigingen. Wie meer wil of zich wil verdiepen in bepaalde aspecten van genealogisch onderzoek heeft niet zo veel keuze. Een enkele keer is er nog wel een cursus ‘voor gevorderden’, maar de inhoud daarvan is ook erg uiteenlopend.’

‘In het buitenland zie je dat genealogie alleen voor het grote publiek interessant gemaakt wordt, met tv-programma’s en publieksevenementen, maar dat er ook evenementen voor de serieuze en zelfs professionele genealoog zijn. Tenslotte zijn er in het Verenigd Koninkrijk, in de Verenigde Staten en Canada zelfs heuse opleidingsinstituten en universiteiten die programma’s aanbieden. Dat willen we in Nederland ook!’

Wat zijn de doelstellingen van de Academie voor Genealogie?

‘In de statuten van onze stichting staat in algemene termen: “het bevorderen van genealogische educatie”. Dat kan uiteraard op veel manieren. We denken dan bijvoorbeeld aan het zelf organiseren van activiteiten, bijvoorbeeld de maandelijkse talkshow ‘Burgers, boeren en buitenlui‘ en enkele webinarseries.

Op termijn streven we naar een echte ‘opleiding’, in welke vorm dan ook. We hebben nog lang niet alle plannen uitgewerkt. We zijn net een jaar bezig en willen ons ook nog verder verdiepen in de mogelijkheden. Ook willen we te weten komen waar bij genealogen in Nederland precies behoefte aan is. We willen iets organiseren, dat daar goed op aansluit. Behalve concrete activiteiten voor ‘de genealoog’ in Nederland, willen we ook aanjagers zijn. Samen met andere partijen komen tot mooie en vooral vernieuwende initiatieven.’

Wat zijn de reacties tot nu toe?

‘Tot nu toe zijn de reactie heel positief. Dat blijkt bijvoorbeeld uit de interesse voor de talkshow, zowel bij kijkers als bij deelnemers. Wanneer we iemand vragen om mee te werken is de reactie vrijwel altijd: “ja leuk, wat een mooi initiatief!” Daar doen we het voor.

Daarnaast zien we ook dat diverse partijen al belangstelling hebben getoond om met ons te praten over educatie. Kennelijk hebben veel organisaties en verenigingen plannen – of plannen gehad – maar zijn ze er nog niet in geslaagd daar echt een goede draai aan te geven. Ons initiatief werkt stimulerend en we willen dan ook graag met geïnteresseerden verkennen of samenwerking mogelijk is. We hoeven niet alles zelf te bedenken of te doen, liever nog doen we dat samen met anderen die op hun beurt weer eigen expertise of ervaring hebben.’

Welke plannen hebben jullie met de Academie voor de nabije toekomst?

‘De maandelijkse talkshow gaat verder in 2021 met nieuwe onderwerpen. De uitzendingen zijn gepland tot aan de zomervakantie. In november en december 2020 hebben we reeds interessante onderwerpen behandeld. In november stond bijvoorbeeld het onderwerp ‘prostitutie’ op het programma en in december stonden ‘oude foto’s’ centraal.

In het voorjaar gaan we ook beginnen met twee series webinars: een serie over DNA en een serie over onderzoek in het buitenland. We denken dat we met deze twee series de eerste vier maanden van 2021 al mooi kunnen vullen. Tussen de ‘vaste’ programmering door willen we ook losse webinars uitzenden waarin archieven centraal staan. Wat is hun ‘pareltje’ voor genealogisch onderzoek, wat voor bijzondere mogelijkheden hebben zij de stamboomliefhebber te bieden?

Tenslotte willen we in de periode april – juni ook aan de slag met studiegroepen. Dat zijn kleine groepen van bijvoorbeeld zes genealogen en een ‘begeleider’. Zij gaan elkaars ‘probleemgevallen’ bespreken. Centraal staat de uitdaging om een oplossing te vinden, maar veel belangrijker is het om met elkaar van gedachten te wisselen over het strategisch zoeken naar gegevens, het gebruik van bronnen, het analyseren van informatie, het schrijven van duidelijke conclusies. Zelfs al kunnen we met z’n allen hét antwoord niet vinden, dan zal dit iedereen helpen om kritisch na te denken over genealogisch onderzoek. Dit vraagt om een actieve inbreng van alle deelnemers en is echt geschikt voor de gevorderde genealoog.’

Welke tips of aanbevelingen hebben jullie aan de lezers van dit blog?

‘We weten dat veel genealogen gebruik maken van MyHeritage, van de bronnencollecties of van de onderzoeksresultaten van andere gebruikers. Wat we de lezer mee willen geven is om vooral een kritisch onderzoeker te zijn. Bedenk vooraf waar je naar op zoek gaat, en hoe je dat wil doen. Zoek naar de beste bronnen, bestudeer deze en analyseer alle informatie die je tegenkomt. Leg gegevens naast elkaar, kijk naar overeenkomsten en wees tegelijk ook eerlijk over verschillen. Als bronnen elkaar tegenspreken, maakt dit dan duidelijk en geef aan welke argumenten je hebt gehad om voor een bepaalde uitkomst te kiezen.

Anders gezegd: neem niet zo maar informatie over, die van online stambomen en niet van gedrukte publicaties. En zelfs niet van gedigitaliseerde archiefstukken… ook die zijn niet altijd betrouwbaar.’

Hoe kunnen geïnteresseerden zich bij de Academie aansluiten?

‘We zijn geen vereniging, dus we hebben we geen leden. Wie meer wil weten over onze activiteiten kan vooral onze website en Facebook pagina in de gaten houden. Daar kondigen we aan wat er de komende tijd staat te gebeuren.

En natuurlijk nodigen we iedereen uit om mee te doen, op welke manier dan ook. De talkshow is voor iedereen gratis toegankelijk. Voor sommige activiteiten gaan we een financiële vergoeding vragen. We denken ook dat dat hoort bij een professionele aanpak. Niet alleen maken wij kosten voor onze voorzieningen, ook willen we ook onze sprekers, docenten en begeleiders een gepaste vergoeding geven.’

Laat ons weten waar je als genealoog behoefte aan hebt op het gebied van scholing of training. We willen heel graag horen wat er leeft en als iemand mooie ideeën heeft, zijn we altijd bereid om te bekijken hoe we daar – samen of met anderen – uitvoering aan kunnen geven. Alle reacties zijn welkom!’