Strenge winters in het verleden van Nederland
De winters in Nederland kunnen behoorlijk koud kunnen zijn, met temperaturen die dalen tot iets onder het vriespunt. Maar er zijn ook periodes geweest waarin de temperatuur ver onder nul was, zo laten een aantal van de meest barre winters ooit uit het verleden zien. Wanneer waren die strenge winters in het verleden van Nederland, vanaf de 16e eeuw tot aan de huidige tijd? In dit blog geven we een overzicht van de meest barre winters uit de geschiedenis van Nederland.
De Grote Frost van 1683-1684
Een van de koudste winters ooit in Nederland was de Grote Frost van 1683-1684. De temperatuur was gemiddeld ongeveer -15 graden Celsius, met temperaturen die af en toe maar liefst tot -25 graden daalden! In sommige gebieden bevroor zelfs het oppervlaktewater van meren en kanalen, waardoor het mogelijk was om te voet of met paard en wagen over het ijs te reizen. De koude temperaturen hadden ook een grote impact op de landbouw: veel oogsten bevroren en gingen verloren.
De strenge winters van 1740-1741 en 1780-1781
In de 18e eeuw waren er ook een aantal koude winters in Nederland. In 1740-1741 was de temperatuur gemiddeld ongeveer -10 graden Celsius, met temperaturen die af en toe tot -20 graden daalden. Onze voorouders hadden barre temperaturen te verduren! Ook in 1780-1781 was de winter koud, met temperaturen die gemiddeld ongeveer -7 graden Celsius waren. Beide winters hadden een grote impact op de landbouw en op de economie in het algemeen, onder meer door onbegaanbare wegen vanwege de barre weersomstandigheden.
De Groninger Courant van 25 december 1778 meldt dat ‘ongemeene menige gevallen Sneeuw de wegen onbruikbaar gemaakt heeft.’ (Bron: MyHeritage)
De strenge winters van de twintigste eeuw
De koudste winter in Nederland sinds het begin van de metingen in 1901 was de winter van 1963-1964. De temperatuur was gemiddeld ongeveer -7 graden Celsius, met temperaturen die af en toe tot -20 graden daalden. Ook was er veel sneeuwval die tot problemen leidde, met name in het oosten van het land. In de jaren ’70 en ’80 van de 20e eeuw waren er ook een aantal koude winters in Nederland. In 1978-1979 was de temperatuur gemiddeld ongeveer -5 graden Celsius, met temperaturen die af en toe tot -15 graden daalden. Ook in 1985-1986 was de winter koud, met temperaturen die gemiddeld ongeveer -6 graden Celsius waren. Ook hier was de impact op de landbouw en op de economie in het algemeen weer groot, met veel oogsten die verloren gingen door de lage temperaturen. Ook waren er veel problemen met sneeuwval en gladheid op de wegen, wat tot verkeersongelukken leidde.
Dit fragment uit de Utrechtsche Provinciale en Stadscourant van 20 februari 1855 maakt duidelijk hoe zwaar onze voorouders, met name de arme families, het konden hebben tijdens een barre winter. (Bron: MyHeritage)
De strenge winter van 2009-2010
De meest recente koude winter in Nederland was die van 2009-2010. De temperatuur was gemiddeld ongeveer -4 graden Celsius, met temperaturen die af en toe tot -15 graden daalden. Er was ook veel sneeuwval, met name in het oosten en noorden van het land, wat tot problemen leidde met verkeer en openbare voorzieningen. Ondanks de kou en sneeuwval, had deze winter niet zo’n grote impact op de landbouw en de economie als de koudste winters uit het verleden.
Afbeelding bovenaan: Hevige sneeuwval in Amsterdam, 7 februari 1955, bron: Nationaal Archief CCO, fotocollectie Anefo, fotograaf Harry Pot
