Interview met Sigrid van Iersel, schrijfster van familieverhalen

Sigrid, je bent journalist en schrijfster en hebt meer dan twintig jaar ervaring met het schrijven van journalistieke verhalen, persoonlijke, levens- en familieverhalen. Zo help je o.a. mensen bij het opwekken van inspiratie, nieuwe ideeën, maar ook met herinneringen uit het verleden om deze vast te leggen voor het nageslacht. Je ondersteunt mensen bij het schrijven van hun levens- of familieverhaal.

Is er veel behoefte naar het laatste?

Die behoefte is er zeker, als ik tenminste afga op de aanvragen die mij bereiken. Mensen vinden het geweldig mooi om het verhaal van hun ouders op te laten tekenen, bijvoorbeeld ter gelegenheid van hun veertig- of vijftigjarige trouwdag. Ze verlangen ernaar om de mooie verhalen die in de familie de ronde doen vast te leggen, voor zichzelf en ook voor hun kleinkinderen. Ook maak ik mee dat mensen het verhaal van een bijzondere vrijgezel gebleven tante willen vastleggen of meer willen weten over een vader of moeder, die overleden is.

Kun je vertellen hoe je te werk gaat bij het schrijven van een familieverhaal? Ga je de hele familie langs of werk je vanuit het perspectief van één familielid.

Ik heb nog niet het verhaal van een hele familie opgeschreven, wel de verhalen van echtparen. Ik houd drie of vier interviews met hen: over hun eigen leven, over hun ouders en over hun gezinsleven. Een van de rode draden is vaak welke dingen ze van hun eigen ouders hebben overgenomen en hoe ze dat weer doorgegeven hebben aan hun kinderen. Dat kunnen rituelen, feesten of vaste gewoonten zijn, maar ook de manier waarop zij tegen het leven aankijken. Om het verhaal te schrijven van een overleden vader heb ik met zijn broers en zussen gesproken, zijn weduwe, dochter en andere personen die hem goed gekend hebben. In dat laatste geval maak ik van iedere geïnterviewde persoon (of groep personen) een apart hoofdstuk om het verhaal zo vanuit verschillende perspectieven te vertellen. Iedere geïnterviewde had de hoofdpersoon namelijk in een aparte rol gekend. Bij elkaar ontstaat er dan een breed beeld.

Je hebt een handleiding geschreven om weggeborgen verhalen weer tot leven te wekken. Hierin adviseer je mensen om een persoonlijke tijdbalk te maken waarin feiten, jaartallen en de belangrijkste thema’s in iemands leven op een rij staan. Door middel van 8 hulpvragen kunnen mensen zich meer gaan herinneren. Ik heb er 3 vragen uitgekozen en zou die aan jou willen stellen.

Grote gebeurtenissen
Wat waren de meest ingrijpende gebeurtenissen in jouw leven?

De ziekte en daarna het overlijden van mijn beide ouders, kort na elkaar. Deze gebeurtenissen van dik drie jaar geleden hebben ertoe bijgedragen dat ik mijn vaste baan opgezegd heb om me toe te leggen op het schrijven van persoonlijke verhalen. Meer dan ooit realiseerde ik me dat het leven eindig is en dat je je dromen niet op de lange baan moet schuiven.

Successen
Wat waren jouw belangrijkste successen of resultaten die jij behaald hebt? Waar ben je trots op?

Afgelopen jaar heb ik twee boeken gepubliceerd, die ook in de boekhandel te koop zijn, namelijk ‘Spoedassistentie Hoek van Holland’ over de strandrellen in 2009 en het boek ‘Lenig denken’ over creatief denkvermogen. Het was altijd mijn droom om een keer een ‘echt’ boek te schrijven. Dat ik in één jaar zelfs twee boeken heb geschreven, maakt me heel trots. En minstens zo blij ben ik met de wijze waarop dat is gegaan, namelijk in een vloeiende samenwerking met een aantal andere professionals, die ik om mij heen heb kunnen verzamelen. Van de levens- en familieverhalen maak ik overigens ook boeken, die ik in eigen beheer uitgeef. Elke keer als er één klaar is, voel ik me erg trots op het resultaat. Ik heb diverse keren mogen meemaken dat mensen ontroerd waren als ze het eindresultaat in handen kregen. Het is geweldig dat ik dat voor deze mensen kan betekenen.

Belangrijke mensen
Welke belangrijke mensen kwamen op jouw pad en hoe hebben ze jouw leven beïnvloed?

Als ik naar mijn werk kijk, zijn er enorm veel mensen geweest die me een inkijkje in hun leven of denkwijze hebben gegeven en die me geïnspireerd hebben. Dat is ook waarom ik dit werk doe: de bijzondere klik die er tot stand komt bij een persoonlijk gesprek, het vertrouwen dat gesprekspartners me schenken en de inspiratie. Ik voel me altijd vol energie na een gesprek. Van de laatste levensverhalen die ik geschreven heb, heb ik geleerd hoe je van een heel eenvoudig leven gelukkig kunt worden. Verder heb ik bij mijn verschillende banen in de journalistiek steeds collega’s getroffen, die mij bijzonder veel geleerd hebben over het vak. Hoe je verhalen vindt en opschrijft, hoe je telkens weer nieuwe invalshoeken kunt vinden, hoe je nieuwsgierigheid nog verder kunt ontwikkelen en meer van dat soort dingen.

Wist je trouwens dat MyHeritage.com haar gebruikers ook een persoonlijke tijdsbalk aanbiedt? Dit is een functionaliteit die alle levens- of familiegebeurtenissen automatisch in chronologische volgorde in de ‘Tijdslijn’ zet. Hierbij kan men er tevens voor kiezen om zijn/haar leven af te zetten tegen de wereldgebeurtenissen.

Dat wist ik niet, dat is wel een mooi hulpmiddel!

Ik kan mij voorstellen dat er hele emotionele en ingrijpende verhalen aan jou verteld worden. Kan je goed afstand nemen van jouw werk?

Ik krijg inderdaad heftige verhalen te horen, die diepe indruk maken op mij. De rest van de dag draag ik die verhalen bij me. Nadat ik het verhaal opgeschreven heb, ben ik het meestal weer kwijt. Als ik het daarna teruglees vind ik het nog steeds indrukwekkend – en soms raak ik er weer door geroerd – maar ik heb er geen last van.

Heb jij zelf eens jouw eigen levensverhaal vastgelegd?

Nee, misschien doe ik dat nog eens. Ik vind dat meer iets voor als je ouder bent en in de fase van terugblikken zit. Wel bewaar ik documenten, knipsels en emails voor ‘ooit’. Als ik daar later behoefte aan heb, kan ik gegevens terugzoeken. Al merk ik bij het schrijven van levensverhalen van anderen dat het beslist niet nodig is om over jaartallen en andere feitelijkheden te beschikken. De emoties, de doorlopende thema’s in iemands leven en zijn visie op het leven zijn vele malen interessanter!

Sigrid, dank je wel dat je ons mee hebt genomen in jouw wereld en jouw persoonlijke ervaringen met ons hebt gedeeld!

Meer weten over Sigrid van Iersel en haar diensten?
Ga dan naar www.verhaallijnen.nl