Hoe onderzoek ik de militaire geschiedenis van mijn voorouders?

Wie aan genealogie doet, stuit weleens op foto’s van familieleden in een militair uniform, militaire zakboekjes, inschrijvingen in militieregisters of bijvoorbeeld verhalen over KNIL-militairen die naar Nederlands-Indië vertrokken tijdens de oorlog.

Ieder jaar op de laatste zaterdag in juni is het de dag waar veteranen worden herinnerd en geëerd. Dit jaar is dat op zaterdag 25 juni 2022. Het is een vrij recente traditie sinds 2005. Elk jaar vindt het plaats op een zaterdag rond de verjaardag van wijlen prins Bernhard, wiens geboortedag 29 juni was. 

Veteranen zijn alle (gewezen) militairen met de Nederlandse nationaliteit die het Koninkrijk hebben gediend in oorlogsomstandigheden of vergelijkbare situaties. Inclusief vredesmissies in internationaal verband. De erkenning, waardering en zorg voor veteranen staat in de Nederlandse Veteranenwet.

De huidige en voormalige militaire eenheid kan worden onderverdeeld in tal van divisies, waaronder:

• Landmacht
• Luchtmacht,
• Marechaussee
• Marine
• Nederlandse militairen in Bataafs-Franse dienst
• Nederlandse krijgsgevangenen op transport naar Duitsland
• Koninklijk Nederlands-Indisch Leger 
• Nederlandse koopvaardij in de Tweede Wereldoorlog

Wilt u als genealoog ook de militaire geschiedenis van uw voorouders bewaren en doorgeven? Hier zijn een paar tips om dat zo goed mogelijk te doen.

Duik de archieven in

Bij het Ministerie van Defensie is het mogelijk een Staat van Dienst aan te vragen. Dit verschaft de nodige basisinformatie over waar, wanneer en bij welke eenheid uw voorouder als militair heeft gediend. Als u op zoek bent naar een register van onderofficieren en militairen geregistreerd na 1924 en geboren na het jaar 1899, kunt u contact opnemen met dit Ministerie. Maar voor soldaten die voor 1900 geboren zijn en nog in dienst waren na 1924 is dat helaas lastig: deze gegevens zijn nergens meer terug te vinden: noch bij het Nationaal Archief, noch bij Defensie. 

Wel kunt u eens de gezinskaarten van uw voorouders bekijken waarvan u weet dat deze mogelijk een militair verleden hebben gehad. Hierin staat vaak de functie en militaire status van uw voorouder vermeld.

Ook op MyHeritage kunt u vele gegevens vinden over militaire familieleden en voorouders uit de hele wereld. Bekijk de collectie hier.

Vragen stellen aan familie, vastleggen en herdenken

Veel archieven van toen zijn verloren gegaan. Veel schriftelijk bewijs over wat de functie van sommige van uw voorouders was, is dus ook niet meer beschikbaar. Maar wie weet zijn er nog wel spullen overgebleven van de tijd dat uw voorouder in militaire dienst zat. Een zakboekje met informatie over de diensttijd, een reiskist, medailles of onderscheidingen. Wie weet hebben ze er wel over geschreven in een dagboek. Soms zijn er zelfs reeksen met foto’s uit de tijd overgebleven.

Het is goed om te documenteren wat er zich heeft afgespeeld in het militaire verleden van uw voorouders. Leg vast wat u van uw familie te weten kunt komen. Veel voorouders hebben weinig gedeeld over hun verleden in militaire dienst. Het is begrijpelijk dat sommige onderwerpen gevoelig kunnen zijn. Wees empatisch bij het verzamelen van informatie door gesprekken met familieleden. Wees zuinig op de geschiedenis die u wel heeft van uw familie en geef dit door aan de volgende generatie. 

Benut boeken als aanvullende bron

Boeken kunnen enorm helpen om inzicht te krijgen over wat uw voorouders hebben meegemaakt tijdens hun diensttijd. Het schetst een beeld van de specifieke culturele en politieke omstandigheden, waardoor u dit onderdeel van de militaire geschiedenis beter zult begrijpen. Weet u van een bepaalde reis of tijdsperiode die uw voorouder heeft meegemaakt, dan geven boeken u meer inzicht. Misschien kunt u wel uw tijdlijn aanvullen met gebeurtenissen.

Bent u geïnspireerd om de militaire geschiedenis van uw voorouders te ontdekken? Ga snel naar de MyHeritage collectie met militaire gegevens en laat ons weten wat u heeft gevonden!