Genealogie Basics – Hoofdstuk 2: zes bouwstenen voor een stamboom
- Door MyHeritageNL
Het verhaal van uw stamboom bestrijkt meerdere eeuwen en continenten. Elk familielid is een wereld op zich, met een leven vol verhalen, lessen en gevolgtrekkingen. U kunt zoveel informatie inwinnen, delen en bewaren dat het selecteren van de juiste gegevens voor de stamboom ingewikkeld kan worden.
In deze tweede blogpost in de serie Genealogie Basics – een stapsgewijze handleiding om uw genealogische kennis te vergroten – verkennen we zes noodzakelijke bouwstenen voor uw stamboom. In Genealogie Basics – Hoofdstuk 1 hebben we deze serie ingeleid en het uitgebreid gehad over de manieren waarop u gesprekken met familieleden kunt voeren.
We raden u aan met het volgende te beginnen:
1. Naam en achternaam
Veel historische gegevens zijn doorzoekbaar op naam. Houd er rekening mee dat de namen van mensen in de loop van hun leven om verschillende redenen kunnen veranderen. In veel culturen – maar niet in alle – neemt een vrouw de familienaam van haar man aan als ze trouwt. Hun kinderen erven die achternaam, maar ook dat is niet overal het geval! In Spanje, bijvoorbeeld, behouden mensen hun hele leven dezelfde twee familienamen: één van vaderszijde en één van moederszijde. Ze mogen deze namen in principe niet veranderen, hoewel een recente wet ouders toestaat om de achternaam van hun kinderen te kiezen. Achternamen kunnen zeldzaam zijn, uitsterven of moeilijk te traceren zijn. In IJsland wordt de achternaam van een persoon samengesteld uit de voornaam van iemands vader (of moeder), gevolgd door “sson” voor een zoon of “sdóttir” voor een dochter. Dit brengt met zich mee dat de achternaam iedere generatie verandert en afhankelijk is van het geslacht!
Onze SuperSearch™-tool scant bijna 10 miljard historische gegevens om u te helpen meer informatie over een bepaalde achternaam te achterhalen.
Een andere reden waarom iemand zijn naam zou kunnen veranderen is immigratie. Irving Berlin, één van Amerika’s beroemdste songwriters, was een Russisch-Joodse immigrant die eigenlijk Israel Beilin heette. Jerry Yang, een oprichter van Yahoo!, emigreerde als kind vanuit Taiwan naar de VS en heette oorspronkelijk Chih-Yuan. Veel immigranten kozen een nieuwe naam om beter te integreren. Of ze kozen een naam die gemakkelijker door de plaatselijke bevolking was uit te spreken. De namen van de immigranten die in de VS aankwamen werden echter nooit gewijzigd op Ellis Island of in andere Amerikaanse havens van binnenkomst. Een van de grootste genealogische mythes is dat de namen van immigranten werden veranderd door immigratiebeambten.
Mensen kunnen hun naam ook om spirituele of religieuze redenen veranderen. Soms doen ze het omdat ze hun identiteit moeten verbergen en soms gewoon omdat ze een hekel aan hun oorspronkelijke naam hebben.
Nog ingewikkelder, tot aan de uitvinding van de drukpers en de komst van de massamedia, bestonden er geen standaardspellingen voor woorden of namen. Dat betekent dat de naam van een persoon verschillend kan zijn gespeld in verschillende documenten. En omdat de mensen hun naam meestal niet zelf opschreven, kon de beambte of secretaris de naam verkeerd noteren.
Dit alles kan frustrerend zijn voor een genealoog. Gelukkig bieden de Record Matches en Smart Matches™ van MyHeritage soelaas: onze technologie herkent matches zelfs als er variaties in de namen voorkomen. Dit geldt zowel voor eenvoudige varianten, zoals William versus Bill, als voor minder voor de hand liggende varianten, zoals Alessandro versus Sasha.
Record Matching™ zoekt automatisch naar matches voor familieleden in uw stamboom met personen in onze enorme database met historische gegevens. Dat scheelt u handenvol werk. We hebben ook als eerste ter wereld technologie ontwikkeld om namen in historische documenten te vertalen. Daardoor hoeft u de oorspronkelijke taal van het document niet te kunnen lezen of begrijpen om uw in de tekst vermelde familieleden te vinden. Dat is een grote doorbraak voor veel beginnende genealogen, die vaak tegen een muur aanlopen als ze familieleden vinden in een land waarvan ze de taal niet spreken.
Smart Matching™ vindt personen in de stambomen van andere gebruikers die overeenkomen met die in uw stamboom. Hierdoor kunt u waardevolle informatie aan uw stamboom toevoegen en contact krijgen met andere genealogieliefhebbers in uw familie, zodat u uw aantekeningen kunt vergelijken.
Noteer altijd de aanvullende namen die u tijdens uw onderzoek voor een persoon hebt gevonden en houd altijd in gedachten dat hij of zij zijn of haar naam kan hebben veranderd in een nieuwe leefomgeving of levensfase.
2. Datum en plaats van geboorte-, huwelijks- en overlijdensakten
Het heeft vaak alleen zin om naar een naam te zoeken als u ongeveer weet waar en wanneer iemand heeft geleefd, vooral als de naam veel voorkomt. Met behulp van MyHeritage SuperSearch™ kunt u geboorte- en overlijdensakten en volkstellingsgegevens opzoeken aan de hand van een geschatte geboortedatum. Bovendien kunt u aanvullende informatie over andere familieleden afleiden uit datums en locaties van de levensgebeurtenissen van familieleden. Als je bijvoorbeeld een overgrootmoeder hebt die in 1903 is geboren, dan is de kans groot dat haar ouders ongeveer 20 tot 30 jaar eerder zijn geboren.
3. Educatie
De door iemand genoten opleiding kan veel over zijn of haar leven onthullen. Bijvoorbeeld over iemands opvoeding, beroep (zie hieronder) en sociaaleconomische status. Veel middelbare scholen en universiteiten houden een register bij van hun afgestudeerden en misschien kunt u in deze registers waardevolle informatie over uw familielid vinden. MyHeritage heeft een hele sectie met school- en universiteitsgegevens die u kunt doorzoeken, met onder meer een exclusieve collectie Amerikaanse jaarboeken. De jaarboekcollectie bevat bijna 290 miljoen records en MyHeritage heeft de informatie dusdanig bewerkt en gebundeld dat het de gebruikers zo gemakkelijk mogelijk wordt gemaakt. Als de naam van een student verschillende keren in een jaarboek voorkomt, dan zijn alle vindplaatsen samengevoegd in één record. Vervolgens hebben we de leeftijd en het geboortejaar van de studenten proberen af te leiden uit de vermelden leerjaren.
4. Beroep
Ook beroepen kunnen veel informatie geven over wie het familielid was. Wat vond iemand belangrijk, hoe en hoe goed zorgde iemand voor het gezin en welke vaardigheden, talenten en eigenschappen bezat iemand? Veel volkstellingsgegevens bevatten het beroep van een persoon. Volkstellingen zijn registraties die over de plaatselijke bevolking worden bijgehouden door de overheid van een land. Ze kunnen van onschatbare waarde zijn, doordat ze een momentopname van uw familie bieden in het jaar dat de volkstelling werd gehouden. De record bevat meestal namen, geboortedatums, leeftijd op de laatste verjaardag, de huidige verblijfplaats en het beroep. Met behulp van een volkstellingsrecord kunt u soms zelfs het huis vinden dat door uw voorouders werd bewoond. Onze collectie omvat volkstellingen en kiezerslijsten uit Noord- en Zuid-Amerika, maar ook uit Europa en Oceanië.
5. Datum en plaats van immigratie
Velen van ons stammen af van immigranten. Als u erachter komt wanneer en hoe uw voorouders zijn gearriveerd op de plaats waar u bent geboren, dan helpt dat u om uw eigen cultuur beter te begrijpen en geeft het u aanwijzingen waar u naar voorgaande generaties moet zoeken. Immigratiegegevens vermelden vaak waar de immigrant vandaan komt. MyHeritage heeft een sectie met immigratie- en reisgegevens, waaronder passagiers- en aankomstlijsten voor de VS, Canada, Europa, Azië, Oceanië en Latijns-Amerika.
6. Fysieke kenmerken
Hoe komt u aan uw blauwe ogen? Komt er in uw familie rood haar voor? De fysieke kenmerken van uw familie bieden meer inzicht in wie u bent en waarom u er zo uitziet als u doet! Ze helpen ook om een levendiger beeld te schetsen voor latere generaties die misschien niet de kans hebben gehad om het familielid te ontmoeten, helemaal als er geen foto’s zijn. Fysieke kenmerken worden soms vermeld in militaire documenten. De collecties van MyHeritage bevatten meer dan 45 miljoen dienstplichtgegevens.
Aan de slag!
Vind de zes bouwstenen – namen, plaats en datum van geboorte, huwelijk en overlijden, opleiding, beroep, immigratiegegevens en fysieke kenmerken – voor het profiel van ieder familielid en uw stamboom zal veranderen in een levendig familieportret. Begin met het opschrijven van de namen van alle familieleden die u kent en voeg vervolgens voor iedere bouwsteen zoveel mogelijk gegevens toe.
Tot hoever terug hebt u familieleden kunnen vinden? Laat het ons weten in de reacties!