De familiegeschiedenis van Louis Kramer: ‘Elke dag doe ik weer nieuwe ontdekkingen, dat houdt het spannend en verrassend’

De familiegeschiedenis van Louis Kramer: ‘Elke dag doe ik weer nieuwe ontdekkingen, dat houdt het spannend en verrassend’

Louis Kramer (53) werd geboren als Lieuwe Gerben Kramer te Sint Annaparochie in Friesland. Al tijdens zijn eerste levensjaren verhuisde hij naar Westerland op het voormalige eiland Wieringen in de kop van Noord-Holland, waar hij opgroeide. In 1991 ontmoette hij zijn vrouw Lise in Noorwegen, na al wat jaren in de pre-digitale tijd als penvrienden met elkaar te hebben geschreven. In 1997 trouwden zij in Noorwegen. Hier, in de zomer van 1991, begon ook zijn interesse in familiegeschiedenis. Tegenwoordig woont Louis in Godøynes, Noorwegen.

In het midden de moeder van Louis in de klederdracht van Wieringen. Samen op de foto met oudoom Harko en tante Lutske, 1966.

In het midden de moeder van Louis in de klederdracht van Wieringen. Samen op de foto met oudoom Harko en tante Lutske, 1966.

De woning van Louis in Godøynes, Noorwegen

De woning van Louis in Godøynes, Noorwegen

Hoe is uw interesse in familiegeschiedenis gewekt? 

‘Rond de zomer van 1991, toen ik al een aantal maanden een vaste relatie had met mijn toen nog Noorse vriendin Lise Nilsen, later dus mijn vrouw Lise Kramer. Haar vader kwam vragen of ik ook de Duitse taal beheers. Helaas niet echt goed, maar wel goed genoeg om een paar Duitse brieven te kunnen lezen en begrijpen. Het ging over zijn vader, Wilhelm Tönnes. Wilhelm Tönnes was een Duitse soldaat die in de jaren van de Tweede Wereldoorlog in het noorden van Noorwegen gelegerd was. Het bleek dat in de jaren rond 1980 zogenaamde oorlogskinderen een vergoeding van de Noorse staat konden krijgen via de nabestaanden of overlevenden van Duitse soldaten in Duitsland. Helaas kon mijn schoonvader toen niet in aanmerking komen voor deze vergoeding. Er was namelijk eerst geen familie te vinden; alleen één familielid: de zus van Wilhelm Tönnes, dat was Gertrud Tönnes, maar helaas in 1982 overleed. Dit speelde in de jaren na 1982 toen alles nog met brieven van het Noorse en Duitse Rode Kruis ging. Internet bestond nog niet. Tot ik dus in 1991 eens bij zijn dochter op bezoek kwam, had hij het hierbij gelaten. Ik begon toen toch wel wat interesse te krijgen wie nu deze Wilhelm Tönnes was, de grootvader dus van mijn vrouw. Ik heb toen van alles gedaan wat er wel mogelijk was, maar kon toen ook niet veel doen. Wel kreeg ik later nog een legerpas van deze Duitse soldaat. Daaruit bleek dat hij omgekomen was bij een konvooi boottransport van Russische krijgsgevangen vanaf Bodø in het noorden van Noorwegen, terug naar Duitsland. Helaas kwamen ze niet ver met dit boot transport. Zowel Engelse vliegtuigbeschietingen en een torpedo van een Noorse onderzeeboot zijn genoemd als daders van het zinken van dit konvooi.’

‘Helaas is nergens te vinden dat de desbetreffende Wilhelm Tönnes ooit op een dergelijk schip heeft gezeten. Er ligt ook nog steeds een schip voor de kust van Noorwegen met de slachtoffers. Het gaat over een paar duizend soldaten, bemanning en Russische krijgsgevangenen. Scheepspapieren en bewijzen zijn nooit gevonden. Daarmee is zijn zoeken ook gestaakt. Toch bleef ik doorzoeken, veelal per brief en telefonisch. Uiteindelijk in de jaren 1998, toen ik intussen getrouwd was met Lise en ook in Noorwegen ben gaan wonen en werken, kwamen er de eerste internet-mogelijkheden. Ik ging verder met zoeken naar eventueel familie, nabestaanden of wat dan ook in Duitsland. Toen begon ook mijn interesse voor mijn eigen familie. Ik begon met alles te noteren en navragen bij nog in leven zijnde familie en nabestaanden. Zo ook de familie van mijn vrouw Lise en dat blijft nog bij een kleine hobby.. Maar intussen is het uitgegroeid tot een grote hobby om echt alles uit te zoeken. Helaas is er nog steeds geen duidelijkheid over de nabestaanden van de grootvader van mijn vrouw. Waarschijnlijk leeft er niemand meer van deze familie. Wel heb ik intussen hulp van vrienden in Duitsland, waar de ouders en broers en zus van deze Duitse Soldaat Wilhelm Tönnes hebben gewoond.’

Louis werkt aan zijn stamboom op MyHeritage met uitzicht op de wintertuin

Louis werkt aan zijn stamboom op MyHeritage met uitzicht op de wintertuin

Wat heeft u reeds kunnen vinden? Hoever terug gaat uw stamboom?

‘Wat ik allemaal gevonden heb in deze zoektocht in Duitsland is onder meer het woonadres vanaf 1930 t/m 1965 van het gezin, broers en zus met geboorte-, overlijdens- en trouwdata. Helaas niets over kinderen. Ik hoop nog steeds dat er een keer toch iets tevoorschijn komt door overal de naam te blijven zoeken. Natuurlijk heb ik niet stil gezetten. Zo heb ik mijn familie aan alle kanten uitgezocht en over mijn geboortenaam ontdekt dat al ver tot begin 1700 al mijn voorvaders ook Lieuwe hebben geheten. Ook ben ik in contact gekomen met vele familieleden via gedeelde voorouders, allemaal gevonden via MyHeritage. En nu zijn de contacten uitgebreid via sociale media. Hierdoor kreeg ik weer meer informatie en ook weer leuk anekdotes. Als Nederlander vind ik het erg leuk om zo weer contacten te hebben in Nederland. Ook voor mijn vrouw heb ik van haar moeders kant vele ontdekkingen gedaan.

Wat een voordeel is in Noorwegen: hier geven ze in de dorpen en kleine gemeentes om de 5 jaar een boek uit met alle gegevens. In deze boeken vind je dan alle geboortedata, woonplaatsen, beroepen, trouwdata en noem maar op. Er verschijnt dus na 5 jaar weer een nieuwe uitgave met mogelijke veranderingen, eventueel foto’s en nieuwe informatie. Ook is dit weer natuurlijk terug te vinden in de bekende websites op internet, maar z’n naslagwerk is ook makkelijk om een stamboom bij te werken. Het valt me op dat veel eigenlijk eenvoudig terug te vinden is van voorouders tot in de jaren 1730, zowel voor mijn familiestamboom in Nederland als voor mijn vrouw in Noorwegen. Een uitzondering was via mijn moederkant dat ik ook een geboortedatum uit 1690 kreeg, dus wel al dik 300 jaar terug. Elke dag doe ik weer nieuwe ontdekkingen. Dat maakt het ook steeds spannend en verrassend. Zo kwam ik er ook achter dat mijn vrouw – geboren en opgegroeid in Noorwegen – voorouders had die begin 1900 in Rotterdam hebben gewoond. Ze waren getrouwd en hadden kinderen. Dit ontdekte ik via een Nederlander die ook een stamboom heeft op MyHeritage, waarin een voorouder van mijn vrouw voorkomt inclusief de geboorteplaats. In de woning waar de desbetreffende voorouder in 1869 werd geboren, wonen nu nog steeds mijn schoonouders. Dat was ook een leuke verassing voor de stamboombeheerder in Nederland!’

Foto uit 1930 toont het ouderlijk huis van de voorouders van Louis’ vrouw, momenteel het huis van de ouders van Louis’ vrouw, Lise Kramer geboren Nilsen. Brekke, Misvær in Noorwegen. Het huis is tegenwoordig gemoderniseerd.

Foto uit 1930 toont het ouderlijk huis van de voorouders van Louis’ vrouw, momenteel het huis van de ouders van Louis’ vrouw, Lise Kramer geboren Nilsen. Brekke, Misvær in Noorwegen. Het huis is tegenwoordig gemoderniseerd.

Wat is uw doel bij het onderzoeken van de familiegeschiedenis?

‘Het doel voor mij is vooral dat ik ten eerste eens meer antwoord krijg over de geschiedenis van de grootvader van mijn vrouw en zijn Duitse afkomst. Via DNA-onderzoek komen er wel matches in Duitsland, maar nog niets wat een link geeft met deze familie. Als ik echter verder in de tijd kijk, dan vind ik het fantastisch om voor mijn kinderen en kleinkinderen alles te bewaren voor de toekomst. Zodat onze kinderen dus niet meer hoeven te zoeken, want alles is al opgeslagen in mijn of eigenlijk onze stamboom. Ik heb dus zowel voor mijzelf als voor mijn vrouw een grote stamboom geplaatst bij MyHeritage; zowel op het internet als ook via Familie Tree Builder. Toch zal nooit alles gevonden worden, want elke dag ontdek ik nog meer.’

Welke voorouder(s) intrigeren u het meest en waarom?

‘Voor mij persoonlijk is dat eigenlijk alles wat mijn voorouders met dezelfde naam Lieuwe Kramer deden, waar ze woonden en hoe ze leefden. Vooral om weten te komen, dat mijn naam zo lang geleden al bestond en wat en waarom de naam is doorgegeven aan de zoons en soms ook verder in de familie aan neven. Met name de ontdekking dat het ook nog rond de diverse plaatsen is gebleven waar de voorouders daarvoor ook al wonen en werkten, intrigeert me. Voor wat betreft de familietak van mijn vrouw zou ik natuurlijk nog meer willen weten over de Duitse voorouders. Helaas heb ik daar een ‘brick wall’ doordat er nog steeds veel mist of niet te vinden is van de generaties voor haar overgrootouders. Om dat te vinden is toch wel een avontuur. Het geeft mij de motivatie om steeds door te zoeken.’

Kunt u vertellen over een bijzondere ontdekking, ervaring of moment tijdens uw stamboomonderzoek?

‘Het mooiste en bijzondere is nog altijd ontdekken waar ik mee begon. Het ontdekken dat de grootvader van mijn vrouw nog meer broers blijkt te hebben gehad. Mijn schoonvader dacht altijd dat er alleen een zus was met de naam Gertrud, maar dat ik al 3 broers gevonden heb door intensief zoeken. Misschien zijn er nog wel meer. Echter om dat te onderzoeken, moet ik persoonlijk in kerkboeken gaan kijken in Duitsland. Als mijn schoonvader na 76 jaar nog meer leert over zijn familiegeschiedenis, zou dat toch fantastisch zijn. Zelf ga ik er vanuit dat er vast nog ergens iemand van de nazaten in leven is, en dat zou helemaal mooi zijn voor mijn schoonouders. Zelfs mijn vrouw die altijd een beetje afwachtend was, is nu ook nieuwsgierig. Ze heeft daarom ook een DNA test gedaan om nog meer matchen te kunnen krijgen naar nazaten van haar grootvader.’

Brieven en documenten van veelal het Duitse Rode Kruis over de vermissing, en familie van de grootvader van Louis’ vrouw, de Duitse soldaat Wilhelm Maria Tönnes. Hij was gelegerd in het noorden van Noorwegen, boven Trondheim.

Brieven en documenten van veelal het Duitse Rode Kruis over de vermissing, en familie van de grootvader van Louis’ vrouw, de Duitse soldaat Wilhelm Maria Tönnes. Hij was gelegerd in het noorden van Noorwegen, boven Trondheim.

Wat zijn de reacties van uw familie? Zijn er familieleden betrokken bij het onderzoek, bijvoorbeeld actief lid van uw MyHeritage familiesite?

‘Mijn schoonouders zijn natuurlijk vanaf het begin betrokken bij mijn zoektocht. Vooral de laatste 10 jaar dat ik alles op internet heb geplaatst, vooral op MyHeritage, maakt dat ik alles duidelijk en begrijpelijk kan laten zien. Ze zijn ze steeds weer nieuwsgierig als ik meer weet over hun familie, maar ook jegens mijn eigen stamboom en voorouders zijn ze belangstellend. Ik heb hen nog niet verteld over een voorouder die naar Rotterdam was verhuisd in de jaren 1900. Mijn eigen familie in Nederland volgt mijn MyHeritage stamboom ook op de voet. Dan heb ik het vooral over de familie Kramer. Dit is nog steeds een grote en hechte familie. Helaas zijn veel familieleden de laatste 10 jaar te vroeg overleden. Dit maakt dat de nabestaanden graag terugkijken hoe het vroeger was met hun voorouders.’

Louis’ moeder samen met haar moeder, grootmoeder en overgrootmoeder. Foto is genomen rond 1968.

Louis’ moeder samen met haar moeder, grootmoeder en overgrootmoeder. Foto is genomen rond 1968.

Zou u anderen aanbevelen, ook hun familiegeschiedenis te ontdekken en waarom?

‘Ik beveel zeker van harte aan om te onderzoeken waar je vandaan komt en wie of wat je voorouders waren. Ook voor jouw kinderen vormt dit een mooi naslagwerk over hun voorouders. Zo kwam een aangetrouwde nicht ook op het idee om haar familiegeschiedenis uit te gaan zoeken door haar dochter die een schoolopdracht had. Deze schoolopdracht luidde om de ouders, grootouders en overgrootouders in een stamboom te maken. Gelukkig kreeg mijn tante de tip om toch eens bij mijn stamboom op MyHeritage te kijken. Ze stond wel te kijken wat ik reeds had gevonden. Dat ze natuurlijk al een groot deel bij mij kon overnemen scheelde haar veel tijd. Want daar ontbrak het haar wel aan. Mijn Stamboom is ook opengesteld voor familie en zo kunnen ze hun eigen familiegeschiedenis makkelijk via mijn stamboom uitbreiden. Ik adviseer zeker om dat via MyHeritage te doen.’

Welke tips heeft u voor anderen die hier ook mee bezig zijn?

‘Een belangrijke tip vind ik wel dat je er elke keer tijd voor moet nemen. Het is belangrijk om steeds de nieuwste matches nauwkeurig te bekijken en niet te laten staan. Voordat je het weet is een belangrijke match tussen de onbelangrijke matches beland. Noteer ook alles wat je interesseert of wat ter aanvulling bij personen staat. Dit zijn mooie dingen die je vaak niet onthoudt, en soms later niet meer terug kunt vinden. Als je de prijs te hoog vind of het te veel tijd in beslag neemt, doe je onderzoek dan samen met andere familieleden, deel de kosten en werken samen aan de stamboom. Het is zo zonde als een stamboom niet meer actief is maar wel nog belangrijke informatie bevat voor anderen. Maak een correctie als iemand anders per abuis een fout heeft gemaakt, neem niet alle informatie zomaar over. Zo kan ik nog wel doorgaan. Vooral: kijk eerst even hoe alles werkt en wat je allemaal kunt doen, er zijn namelijk zoveel mogelijkheden. Jouw stamboom kan je geheel naar jouw eigen inzicht maken.’