Er zijn veel specifieke soorten historische gegevens die waardevol zijn voor genealogen. Denk bijvoorbeeld aan geboorte- en doopregisters, volkstellingsregisters, kadastrale gegevens of passagierslijsten. Voor Nederlandse stamboomonderzoekers zijn ook specifiek bidprentjes van grote waarde.
Wat is een bidprentje
Bidprentjes, ook wel bekend als doodsprentjes, zijn kleine kaartjes of prentjes die worden uitgegeven ter nagedachtenis aan een overledene. Ze bevatten vaak een afbeelding van de overledene, een gebed, en belangrijke informatie zoals de naam, geboortedatum, overlijdensdatum en soms ook details van de familiegeschiedenis van de overledene. Bidprentjes zijn van grote historische en genealogische waarde. Ze kunnen inzicht geven in het leven en de achtergrond van de overledene, evenals de tijdsgeest en de gebruiken rondom overlijden in het verleden.
De geschiedenis van bidprentjes gaat terug tot de katholieke traditie van het bidden voor de zielenrust van overledenen. Het gebruik van bidprentjes ontstond in de 17e eeuw en werd populair in de 19e en 20e eeuw, vooral in katholieke gemeenschappen in Europa, waaronder Nederland, België, en Duitsland, maar ook in andere delen van de wereld waar het katholicisme actief werd beleden.
In de 19e en vroege 20e eeuw werden bidprentjes vaak gebruikt als een manier om de overledene te herdenken en te bidden voor zijn of haar ziel. Ze werden uitgegeven door kerkelijke instanties, begrafenisondernemers, drukkerijen en soms ook door particulieren. Bidprentjes werden meestal verspreid tijdens de uitvaart of aan nabestaanden en vrienden van de overledene, en ze werden vaak bewaard als aandenken aan de overledene.
De voorkant van een bidprentje bestaat van oudsher uit een religieuze voorstelling, bijvoorbeeld een afbeelding van Maria, Jezus of een heilige. Later werd ook wel voor een portret(foto) gekozen van de persoon voor wie het prentje werd uitgegeven. Op de achterkant staan gegevens over de persoon in kwestie. Het prentje bevat vaak ook een oproep tot gebed of een bijbelse tekst.
Bron met details over voorouders
Bidprentjes zijn van groot belang voor genealogen en familiehistorici, omdat ze waardevolle informatie kunnen verschaffen over voorouders en familieleden. Ze kunnen dienen als primaire bronnen voor het verifiëren van namen, data, en relaties van overledenen, evenals het identificeren van andere familieleden, zoals ouders, echtgenoten, kinderen, en broers en zussen. Bidprentjes kunnen ook informatie bevatten over de beroepen, woonplaatsen, en religieuze achtergronden van de overledenen. Dit kan genealogen helpen om een beter beeld te krijgen van hun voorouders en het tijdperk waarin zij leefden.
Soms hebben bidprentjes ook emotionele waarde voor genealogen, omdat ze inzicht geven in de persoonlijkheid, interesses, en religieuze overtuigingen van de overledene. Ze bevatten soms ook aanwijzingen over de sociale en culturele normen van die tijd. Denk bijvoorbeeld aan gebruikelijke namen, religieuze praktijken en rouwtradities. Bidprentjes geven genealogen een dieper begrip van hun familiegeschiedenis en de verhalen achter hun voorouders.
Daarnaast zijn bidprentjes vaak een waardevolle bron voor het ontdekken van verwanten en het oplossen van tot dan toe genealogische mysteries. Ze kunnen informatie bevatten over andere familieleden van de overledene, zoals getuigen bij huwelijken, peetouders, of neven en nichten. Dit kan leiden tot het identificeren van nieuwe takken van de familie of het verifiëren van vermoedelijke verwantschappen.
Bidprentjes zijn nuttig bij het samenstellen van stambomen en het creëren van een meer gedetailleerd en levendig beeld van de familiegeschiedenis. Ze geven bijvoorbeeld informatie over de leeftijd van de overledene op het moment van overlijden. Dit kan behulpzaam zijn bij het berekenen van geboortedata en het bevestigen van andere gegevens in de stamboom. Ze bevatten ook vaak details over het leven van de overledene, zoals beroep, huwelijk(en), en kinderen, wat kan bijdragen aan het creëren van een verhaal rondom de persoon en zijn of haar plaats in de familiegeschiedenis.
Sociale geschiedenis
Bovendien bieden bidprentjes ook inzicht in de evolutie van religieuze en sociale tradities rondom de dood en het rouwproces. Ze laten zien hoe bepaalde gebeden, symbolen, of gebruiken in de loop der tijd zijn veranderd. Dit vergroot het begrip van de cultuur en de normen van de tijd waarin de overledene leefde. Dit is waardevol voor genealogen die geïnteresseerd zijn in de sociale geschiedenis en de veranderingen in tradities en gebruiken binnen hun familie of gemeenschap.
Enthousiast geworden om ook in het leven van uw voorouders te duiken en te ontdekken welke verhalen er schuilgaan achter hun levens? Maak nu uw stamboom op MyHeritage en verken de miljarden historische gegevens in de MyHeritage zoekmachine. Veel succes met het onderzoeken van uw familiegeschiedenis! Laat ons weten in de reacties hieronder, welke ontdekkingen u heeft gedaan.
Afbeelding bovenaan: Voor- en achterzijde van een Nederlands bidprentje uit 1893. Bron: Wikipedia, publiek domein.
